Witajcie!
Sam okres Wielkanocy w rzeczywistości był dla Naszych przodków
jednym z wielu dni zmarłych. Jajo to bowiem symbol życiodajnych sił, jednak tak
samo jak dziecko w łonie matki, tak i jajo w skorupce jest powiązane ze światem
niematerialnym, należącym do zmarłych. Chrystianizacja nie pokonała ważnej w
tym okresie roli jajek dla ludu, więc postanowiła je zasymilować, uznając iż
ten „pogański wybryk” w chwili poświęcenia, staje się właśnie jadłem, czy też
przedmiotem, prawdziwie chrześcijańskim.
Najstarsze pisanki miały na sobie bardzo proste wzory,
odnoszące się do prostych symboli – począwszy od czterdziestu klinów (symbol
postu, ale również – liczba czterdzieści symbolizuje wielkie zdarzenie, coś
ważnego), przechodząc przez symbole Księżyca i Słońca (które miały powstać,
kolejno, z białka i żółtka) oraz symbole Wody (białko) i Ziemi (żółtko) aż po
motywy florystyczne (oddające siły witalne jaja). W istocie, najstarsze pisanki
były najzwyczajniej czerwone, i tutaj kryje się cały myk.
Czerwona pisanka, której pochodzenie niektórzy przypisują
apokryficznemu zapiskowi o Matce Boskiej płaczącej nad martwym ciałem Chrystusa
właśnie czerwonymi jajkami, ma szerokie zastosowania. Zaczynając od ochronnych
jej aspektów, po urodzaj kończąc.
W Macedonii do tej pory, pierwszą z trzech czerwonych pisanek
przygotowanych przed wschodem słońca w Wielki Czwartek, przypisuje się magiczną
moc, i nazywa się „jajkiem od Boga”. Tym właśnie jajkiem, śpiące dzieci, o
wschodzie słońca gładzono po buzi mówiąc „czerwone, okrągłe, zdrowe” chcąc te
właśnie cechy przypisać rosnącemu dziecku. Wydmuszka z poświęconego, czerwonego
jajka, zawieszona w domu, gwarantuje bezpieczeństwo i odgania piorun.
Jajko wielkanocne możemy również wykorzystać we wróżbach
miłosnych. W Szkocji i Irlandii dziewczęta przed snem, wydłubywały z
ugotowanego jajka żółtko, i miejsce po nim napełniały solą. Następnie zjadały całość
jajka (łącznie ze skorupką) i szły spać. Należało uczynić to o północy i nic po
spożyciu, aż do rana, nie pić. Jeśli delikwentce przyśnił się ukochany, który
niesie jej wodę – mogła być pewna, że szybko ukochanego nie znajdzie. Inny
sposób polega na przekuciu igła jajka i obserwowania białka, ściekającego do
naczynia z gorącą wodą. W to, co ułoży się ścięte jajko, będzie przedstawiać
zawód przyszedłeś miłości.
Pisanki należy jednak przede wszystkim wykorzystać w Naszym
ogródku. Zakopane w ziemi nie tylko wspomogą wzrost i urodzajność roślin, lecz
obronią je również przed „wszelkiej maści robactwem” czyli wszelkimi
szkodnikami – od gąsienic począwszy, na kretach skończywszy. Chcąc odgonić
ptactwo, na drzewach należy zawiesić wydmuszki – jako symbol martwoty, będą
odganiać nieprzyjazne zwierzęta powietrzne.
Jaja są równie ważne w praktykach leczniczych. Znachorki
rosyjskie tocząc jajko po ciele chorego, i obmywając je wodą wypowiadają
formułę „Ty, mocny, północny, południowy, wschodowy, nękający i serdeczny, ja
ciebie zażegnywam, oblewam wodą i taczam jajem, odsyłam cię na suchy las, tam
ci hulać i bujać, zgniłe kłody wywracać, żółte piaski pożerać, sine morze
popijać. Żebyś tu czerwonej krwi nie wypijał, sinych żył nie wyciągał, żółtych
kości nie łamał”.
To tylko niektóre z magicznych zastosowań jajek! Także,
Kochani! Gdy wrócicie ze święconką z kościoła, albo i nie – jaja w garść i do
czarowania!